-
1 беренче ярдәм
пе́рвая по́мощь -
2 беренче
числ.; порядк.1) в разн. знач. пе́рвыйберенче йорт — пе́рвый дом
беренче март — пе́рвое (число́) ма́рта
балачакның беренче көннәреннән үк — с пе́рвых дней моего́ де́тства
беренче мөмкинлек булу белән — при пе́рвой возмо́жности
беренче чакыру белән — по пе́рвому зо́ву (тре́бованию)
беренче салкыннар — пе́рвые моро́зы
беренче урын — пе́рвое ме́сто, пе́рвенство
беренче мәхәббәт — пе́рвая любо́вь
2) в знач. прил. пе́рвый, са́мый лу́чший, высо́кого ка́честваавылда беренче гармунчы — са́мый лу́чший гармони́ст дере́вни
беренче сорт алма — я́блоко пе́рвого со́рта (высо́кого ка́чества)
класста беренче укучы — пе́рвый учени́к в кла́ссе
3) в субстантивном употр. беренчеләра) первокла́ссники; первокла́ссницы; уча́щиеся (из) пе́рвого кла́ссаб) первопрохо́дцы4) в знач. вводн. сл. беренчедән во-пе́рвыхберенче, бу факт беркайда да теркәлмәгән — во-пе́рвых, э́тот факт нигде́ не зарегистри́рован
5) в знач. сущ.; разг. пе́рвое ( блюдо в обеде)беренчегә итле токмач — на пе́рвое лапша́ с мя́сом
•- беренче буларак
- беренче дәрәҗә
- беренче дәрәҗәле
- беренче май
- беренче тапкыр
- беренче мәртәбә
- беренче чираттагы
- беренче нәүбәттәге
- беренче ярдәм••беренче адымнар (беренче адым) — пе́рвые шаги́
беренче карашта — на пе́рвый взгляд, с пе́рвого взгля́да
беренче карлыгач (беренче сандугач) — пе́рвая ла́сточка
беренче коймак төерле була — пе́рвый блин ко́мом
беренче көннәрдән үк — с пе́рвых же дней, с са́мого нача́ла
беренче кул — пе́рвая рука́
беренче кулдан — из пе́рвых рук
беренче күргән (беренче очраган) — пе́рвый встре́чный
беренче минутларда — в пе́рвую мину́ту
беренче сүздән — с пе́рвого же сло́ва, сра́зу
беренче эш итеп (беренче чиратта, беренче нәүбәттә) — пе́рвым де́лом (до́лгом), в пе́рвую го́лову
беренче юл салучы — первопрохо́дец
-
3 помощь
жярдәм, булыш, булышлыкпомощь на дому мед. — өйгә килеп ярдәм күрсәтү
-
4 мед-
кушма сүзләрнең "медицина" мәгънәсендәге беренче кисәге, мәс. медпункт - медпункт; медработник - медицина хезмәткәре; медпомощь - медицина ярдәме; медсестра - медсестра -
5 при
предлог; с предл. п.1) (около, возле) янында, тирәсендә, буенда, буендагы2) (при указ. на отнесенность к чему-л.) карамагындагы, каршындагы3) (при указ. на наличие чего-л. у кого-л.) үзе белән, янында4) ( во время) заманында, вакытында; вакытта, чакта5) (при указ. обстановки, обстоятельств) каршында, алдындапри помощи (кого-л.) — ярдәмендә
• -
6 призыв
м1) см. призвать2) кычкыру, [кычкырган] тавыш; үтенеч, сорау, ялыну, ялваруоткликнуться на чей-л. призыв — берәүнең үтенеченә колак салу
3) ( лозунг) өндәмә4) собир.; воен. призыв ( бер үк вакытта хәрби хезмәткә алынган кешеләр) -
7 теле-
кайбер кушма сүзләрнең түбәндәге мәгънәләрдә кулланыла торган беренче кисәге:1) "телевидениегә бәйләнешле, телевидениегә караган"тележурналист — тележурналист, телевидение журналисты
телережиссёр — телережиссёр, телевидение режиссёры
2) "ерактан торып төрле элемтә чаралары ярдәмендә эшли яки эшләтә торган"
См. также в других словарях:
беренче — 1. Тәртип саны: бер. рәв. Барысынан да алдарак, башта 2. Санап үтелгәннән соң башкалардан алда аталаган кешене, әйберне һ. б. ш. күрсәтү өчен кулланыла 3. Башлангыч, башлангыч чордагы. Берәрсенең нин. б. башлангыч эше, тәҗрибәсе, уңышы турында.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
башлау — 1. Нин. б. эш яки шөгыльгә керешү 2. Продуктларны һ. б. тотарга, кулланырга керешү 3. сир. Юнәлтү, юнәлдерү; күрсәтмә бирү, җитәкчелек итү ул безне тугры юлга башласын 4. бәйл. БАШЛАП – шул көннән башлап... . иртәдән башлап кичкә чаклы 5. рәв.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
башлангыч — с. 1. Беренче, беренчел, баштагы. Өйрәнчек, күнекмәлек б. адымнар 2. Иң түбәнге, беренче баскычтагы. Нин. б. оешманың урындагы бүлеге (буыны) булып торучы 3. и. Башлап җибәрелгән эш яки күренеш; яңалык 4. и. Башланып китүнең төп чыганагы.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
Новые Карьявды (Новобалтачевский сельсовет) — У этого термина существуют и другие значения, см. Новые Карьявды. Село Новые Карьявды башк. Яңы Ҡаръяуҙы Страна … Википедия
вице- — Кушма сүзләрдә урынбасар , ярдәмче мәгънәсен белдерә торган беренче кисәк (мәс. вице президент, вице консул) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
концертмейстер — 1. Симфоник яки опера оркестрының солисты – беренче скрипкачы 2. Симфоник яки опера оркестрында кыллы уен кораллары төркемнәренең берсенә җитәкчелек итүче музыкант 3. Башкаручыларга үз партияләрен өйрәнүгә ярдәм итүче һәм аларга концертларда… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
хәреф — 1. Телдәге авазларның язудагы билгесе 2. иск. Кайбер грамматикаларда каралганча, ярдәмлекләрне һәм төрләндергеч кушымчаларны эченә алган сүз төркеме. ТУРГА – бор. Кулъязманың чәчәк сыман итеп матурлап, бизәкләп эшләнгән беренче хәрефе … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
